Mỗi giảng viên, tổ chức giáo dục đều có những phương pháp giảng dạy riêng biệt và phù hợp với từng nhóm học viên nhất định. Dưới đây là một số chia sẻ khái quát về việc giảng dạy Tiếng Anh và luyện thi IELTS, bất kể là học viên hay giảng viên cũng nên đọc để nắm kiến thức tổng quan.

3 yếu tố quan trọng trong giảng dạy Tiếng Anh

Đầu tiên, các bạn học viên cần hiểu 3 khái niệm cơ bản trong giảng dạy, đó là: 

• Cách tiếp cận (approach)
• Phương pháp (method)
• Kỹ thuật (technique)

Cách tiếp cận 

Đây là thuật ngữ mang nghĩa rộng, nghĩa là cách thức và chỉ dẫn chung để xử lý một vấn đề. 

Ví dụ, trong giảng dạy tiếng Anh, có cách tiếp cận giao tiếp (communicative approach), tức là trong quá trình giảng dạy và học tập, giáo viên và học viên tận dụng mọi hoạt động liên quan tới sự giao tiếp – tương tác, chẳng hạn như luyện nói giữa 2 học viên, làm bài tập nhóm 3 học viên hoặc các học viên sửa bài cho nhau. 

Cách tiếp cận không nói rõ phải làm từng bước như thế nào, chỉ nói tổng quan và trọng tâm chính những cái nên làm, nên hướng đến. 

Thuật ngữ cách tiếp cận thường được sử dụng cho các nhà giáo dục và sư phạm, không dành cho học viên thông thường.

Phương pháp 

Là thuật ngữ mang nghĩa hẹp hơn, nghĩa là các bước để xử lý một vấn đề. 

Ví dụ, trong giảng dạy tiếng Anh, có phương pháp trực tiếp (direct method), tức là trong quá trình dạy, người dạy chỉ được sử dụng tiếng Anh để diễn đạt, giải thích khái niệm và hướng dẫn học tập, trong lớp tuyệt đối không sử dụng tiếng Việt. Đây là điều chúng ta thường thấy trong khi giáo viên người nước ngoài (Anh – Mỹ) đứng lớp. 

Mục tiêu của phương pháp giảng dạy này là để rèn luyện phản xạ và kích thích việc sử dụng tiếng Anh của người học. 

Thực tế, phương pháp giảng dạy trực tiếp phù hợp khi dạy Speaking, tuy nhiên, khi dạy các kỹ năng thiên về tư duy Writing thì không hiệu quả. Phương pháp trực tiếp thực ra là một phần của cách tiếp cận giao tiếp.

Kỹ thuật

Là thuật ngữ chỉ một thao tác hoặc thủ thuật chi tiết để xử lý vấn đề. Ví dụ, để tìm ý tưởng, các bạn học viên có thể “động não” (brainstorm) liệt kê ra từ vựng, vẽ sơ đồ tư duy (mindmap) hệ thống các ý tưởng. Những hành động cụ thể như vậy gọi là kỹ thuật. 

Thực tế, kỹ thuật có nét tương đồng với “mẹo” hoặc “chiêu” mà thầy cô hay áp dụng trong lớp. Mỗi thầy cô sẽ tạo điểm nhấn cho bài giảng bằng cách áp dụng kỹ thuật khác nhau. 

Về bản chất, kỹ thuật là một phần nhỏ rời rạc trong giảng dạy và mỗi kỹ thuật chỉ có tác dụng cho một nhóm nhỏ học viên. Kỹ thuật là một phần của phương pháp.

Hiểu một cách toàn diện, mỗi cách tiếp cận sẽ được triển khai thông qua nhiều phương pháp. Và trong mỗi phương pháp, chúng ta có thể sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau.

Ví dụ, khi giảng dạy tiếng Anh, giáo viên có cách tiếp cận giao tiếp. Để triển khai cách tiếp cận này, giáo viên sử dụng phương pháp trực tiếp. Trong đó, giáo viên bắt đầu bằng việc giới thiệu từ vựng, hướng dẫn học viên đọc từng từ, nói từng câu và giám sát học viên luyện tập trong từng cặp hoặc nhóm. Trong bước giới thiệu từ vựng, giáo viên có thể dùng hình ảnh để minh họa. Việc sử dụng hình ảnh minh hoạ là một kỹ thuật dạy từ vựng.

Chúng ta vẫn thường kỳ vọng trung tâm hoặc thầy cô sẽ có phương pháp giảng dạy “đặc biệt” hoặc “tuyệt chiêu” giúp học viên thành công. Thật sự, chúng không nên kỳ vọng như vậy, và cái chúng ta đang kỳ vọng chính là những kỹ thuật nhỏ lẻ và rời rạc.

Điểm mấu chốt cần hiểu rõ trước khi học và luyện thi IELTS

Các bạn học viên cần nhìn toàn diện vấn đề và hiểu rõ từng chi tiết trong quá trình học tiếng Anh và luyện thi IELTS

Việc học tiếng Anh và luyện thi IELTS là một quá trình có mục tiêu và đo lường hiệu quả một cách chính xác. Quá trình này bắt đầu bằng việc các bạn học viên xác định mục tiêu học tập (đậu đại học, tốt nghiệp, du học, làm việc …). 

Sau đó các bạn được cung cấp kiến thức và kĩ năng tiếng Anh (từ vựng, ngữ pháp, cách nói, cách viết câu, viết đoạn, cách đọc, cách nghe …) và hướng dẫn các kỹ thuật phòng thi (phương pháp làm bài, các kĩ thuật để tối ưu hoá điểm số …), luyện tập nhuần nhuyễn và đăng ký dự thi.

Trong quá trình này, các bạn có thể sử dụng nhiều phương pháp và kỹ thuật khác nhau để tiếp thu kiến thức và kĩ năng, kĩ thuật phòng thi, và đạt kết quả tốt một cách chắc chắn.

Mỗi trung tâm và mỗi thầy cô có những phương pháp giảng dạy riêng, phù hợp với từng với từng nhóm học viên và từng kĩ năng. Trong mỗi giai đoạn và mỗi môn học khác nhau, học viên cần có những phương pháp học tập khác nhau. 

Có nhóm học viên hợp với phương pháp này, có kĩ năng kia phù hợp với phương pháp nọ. Có học viên sở trường Speaking, có học viên học Writing rất tốt.

Học tập là quá trình tự khám phá và cải thiện mỗi ngày. Các bạn học viên không nên để mất cơ hội cải thiện kiến thức và kĩ năng nếu chỉ tin vào một phương pháp hoặc kỹ thuật. 

Các bạn học viên hãy chủ động trải nghiệm và áp dụng mọi phương pháp và kĩ thuật phù hợp nhất cho việc học của mình. Thành quả học tập do chính các bạn quyết định, dựa trên sự linh hoạt và cố gắng của bản thân.

Tất cả các phương pháp giảng dạy mà các bạn học viên từng nghe hoặc thấy trên mạng xã hội hoặc Internet, ví dụ: “Phương pháp chuẩn tư duy”, “phương pháp thực chiến” chỉ là cách gọi tên thuận tiện cho việc làm truyền thông. Học viên cần tìm hiểu cẩn thận xem liệu rằng phương pháp đó có chính thống và phù hợp với bản thân hay không.

Không nên tự cho rằng phương pháp giảng dạy nào là tốt nhất, vì giá trị cao nhất của giáo dục là chia sẻ kiến thức và kiến tạo cộng đồng. Điều quan trọng là phải tạo điều kiện học tập, trao mọi công cụ, gợi mở các hướng đi và hỗ trợ tối đa để tất cả học viên có thể khai thác hết tiềm năng học tập bản thân.

Quá trình hình thành phương pháp giảng dạy tại ILP

ILP hiểu rằng mỗi nhóm học viên sẽ phù hợp với phương pháp, kỹ thuật học tập, cách tiếp thu kiến thức và rèn luyện kỹ năng khác nhau.

Chính vì vậy, ILP cá nhân hoá phương pháp học tập, cập nhật các kỹ thuật và xu hướng giáo dục hiện đại nhất nhằm tạo ra môi trường học tập hiệu quả nhất cho từng học viên.

Đội ngũ chuyên gia ngôn ngữ và sư phạm ILP có tầm nhìn tổng quan, cách tiếp cận chuyên sâu về lĩnh vực giáo dục ngôn ngữ Anh. 

Từ đó, xây dựng và phát triển chương trình, phương pháp giảng dạy dựa trên dự án nghiên cứu chuyên sâu về ngôn ngữ học ứng dụng kết hợp lý thuyết sư phạm hiện đại, hệ thống thành Từ vựng Anh ngữ Ứng dụng(c) và S-based Method(c), tập trung kiến thức và kỹ năng tiếng Anh cốt lõi.

Phân tích chuyên sâu ngữ liệu Tiếng Anh học thuật, tổng hợp bộ từ vựng cốt lõi

Chuyên gia ngôn ngữ ILP phân tích chuyên sâu ngữ liệu Tiếng Anh học thuật (corpus) hơn 3 triệu từ. Đây chính là cơ sở để tìm ra kiến thức và kỹ năng tiếng Anh cốt lõi, và tổng hợp trong công trình Từ vựng Anh ngữ Ứng dụng(c).

Đây là tập hợp 2800 từ vựng tiếng Anh nền tảng và ứng dụng tối ưu, trực tiếp giúp thí sinh tăng điểm IELTS cả 4 kỹ năng Listening – Reading – Writing – Speaking. 

Ví dụ, động từ “allocate” /ˈæləkeɪt/ là từ quan trọng mức độ C1 theo khung tham chiếu ngôn ngữ chung châu Âu, nghĩa là “phân bổ”. 

Trong bài thi Listening, sau từ “allocate” sẽ là từ “resources” (tài nguyên), thông thường sẽ là đáp án của bài.

Trong phần thi Reading, đoạn nào có động từ “allocate”, đoạn đó sẽ có yếu tố quyết định đáp án. 

Trong phần thi Writing, để giải quyết một vấn đề môi trường, các chính phủ hoặc tổ chức cần phải “allocate financial resources” (phân bổ nguồn lực tài chính) để giải quyết các vấn đề. 

Tương tự, trong phần thi Speaking, khi được hỏi về một vấn đề gì đó, thí sinh có thể đơn thuần đề xuất việc các chính phủ hoặc công ty “allocate financial resources” để giải quyết vấn đề.

Học viên ILP Vietnam sẽ học đúng kiến thức cần học và những kỹ năng tiếng Anh cốt lõi.

Hình thành bộ khung ngữ pháp Tiếng Anh cốt lõi

Chuyên gia ngôn ngữ ILP tiếp tục phân tích chuyên sâu cơ sở dữ liệu ngôn ngữ học thuật để hình thành bộ khung ngữ pháp cốt lõi giúp định hình Tiếng Anh học thuật. 

Ví dụ, sau khi phân tích hàng trăm ngàn mẫu câu trong vô vàn văn bản học thuật và sách chuyên ngành, chúng tôi khái quát được tất cả các câu tiếng Anh chuẩn học thuật đều đảm bảo các thành phần Chủ ngữ (Subject), Động từ (Verb) và Tân ngữ/ Bổ túc từ (Object/ Complement). 

Để câu văn thêm chi tiết và đầy đủ ý nghĩa, học viên phải biết cách thêm các thành phần Bổ ngữ (Modifiers) vào câu, và mỗi câu dao động 15-25 từ. 

Chính vì phân tích này, ILP đã hình thành S-based Method(c) – phương pháp giảng dạy tiếng Anh trên nền tảng cấu trúc câu kết Từ vựng Anh ngữ Ứng dụng(c). 

Từ đó, có thể khẳng định rằng, nếu các bạn học viên có thể viết hoặc nói được một câu hoàn chỉnh, thì các bạn đã đạt vượt ngưỡng của sự tiến bộ trong cả 4 kỹ năng IELTS Listening – Reading – Writing – Speaking.

Xây dựng chương trình học tối ưu

Chuyên gia sư phạm ILP xây dựng chương trình học tối ưu kết hợp cả 3 lý thuyết lớn nhất trong lĩnh vực khoa học nhận thức và giáo dục ngôn ngữ, bao gồm: 

• Thuyết hành vi (behaviorism) – ghi nhớ và bắt chước; 
• Thuyết nhận thức (cognitivism) – hiểu và học tập;
• Thuyết kiến tạo (constructivism) – chủ động xây dựng kiến thức và kĩ năng. 

Từ đó, ILP Vietnam hình thành phương pháp giảng dạy, xây dựng lộ trình học tập chuyên sâu và tổng thể, từng nhóm kiến thức và kĩ năng được đóng gói thành từng “module” độc lập chuẩn hoá.

Điều này giúp học viên nhớ bài ngay khi thầy cô giảng, hiểu và áp dụng được ngay trong lớp, nhớ và áp dụng được ngay trong thực tế cuộc sống.

(*) Từ vựng Anh ngữ Ứng dụng(c) và S-based Method(c) là hai công trình khoa học ngôn ngữ và sư phạm nổi bật của ILP, do thầy La Thành Triết sáng lập năm 2017, chia sẻ và hỗ trợ cộng đồng học viên tiếng Anh tại Việt Nam.