- Trong thư này đề cập đến “Định luật vô thường” mà không ai có thể tránh khỏi, một việc đại sự mà chúng ta là người Phật tử phải nên biết lo nghĩ đến…
- Câu chuyện ví dụ về bốn loài ngựa…
… Là người
Phật tử chúng ta rất cần thiết phải nên biết lo nghĩ sâu xa đến sự “sanh ly tử biệt”. Một việc “Ðại sự” nhất, mà tất cả chúng sanh trong 3 cõi DỤC, SẮC, VÔ SẮC [1] thảy đều kinh sợ hết cả.
Bởi vì “chưa chứng được đạo quả giải thoát và xuất ly sanh tử” vậy.
Thân “Kim cang bất hoại” của PHẬT mà còn phải bị lâm vào trong cảnh hoại diệt như thế thay, huống hồ chi là “nhục thân tứ đại” vô thường của nhơn loại (nói chung) và (riêng) cho chúng ta mà trường tồn mãi mãi hay sao ?
VIỆC (sống hoài) ÐÓ QUYẾT CHẲNG BAO GIỜ CÓ ÐƯỢC
Ai cũng đều phải bị CHẾT CẢ. Ðó là“định luật vô thường” của Tạo vật vậy.
Câu hỏi được nêu ra ở đây là : Bao giờ sẽ đến phiên Ta ?
Trong “Kinh luận”, Tổ sư đã có lời dạy rằng :
“Trông thấy người khác chết,
Lòng những luống xót xa.
Chẳng phải “XÓT” người chết,
Vì sẽ đến phiên Ta”.
Quả thật như vậy.
Lòng mình cũng cảm thấy xót xa, buồn khổ nữa.
Nhưng mà còn:
Vì nay mai gì đó quyết định rồi cũng sẽ phải đến phiên Ta. Không chạy Trời đâu cho khỏi (nắng).
-
Loại Ngựa giỏi thứ nhất (mình gọi là Ngựa “kỳ ký”).
Loại Ngựa nầy hễ Nó vừa thấy bóng cây roi của chủ nhơn đưa lên thì Nó chạy liền, chớ không chịu để cho ngọn roi đánh vào mình.
(Quý huynh đệ chắc nghe rõ rồi).
-
Loại Ngựa giỏi thừ nhì :
Loại Ngựa nầy hễ Nó mà bị chủ nhơn đánh một roi rồi thì chạy hoài (chớ không chịu để cho bị đánh ngọn roi thứ nhì) khi nào chủ nhơn “gò cương” lại thì Nó mới chịu ngừng.
(Quý huynh đệ chắc nghe rõ rồi).
-
Loại Ngựa thứ ba :
Loại Ngựa nầy (thì Nó lỳ lợm lắm) chủ nhơn đánh ít NÓ không chịu chạy đâu, mà phải đánh nhiều mới chịu chạy.
(Quý huynh đệ chắc nghe rõ rồi).
-
Loại Ngựa thứ tư :
Ðây là loại Ngựa hạng bét, cho nên Nó lỳ lợm dữ tợn lắm. chủ nhơn đánh bao nhiêu Nó cũng không chịu chạy hết, chờ cho khi nào lấy dùi nhọn đâm vào thịt đau đớn, chảy máu ra thì mới chịu chạy.
(Quý huynh đệ chắc nghe rõ rồi).
Bây giờ đây thì BẢO ÐĂNG lấy 4 thứ “ví dụ” nầy mà hiệp với PHÁP (trong Ðạo gọi là “Lấy dụ hiệp pháp”).
Chẳng hạn như là:
1/- Người THÔNG MINH có TRÍ HUỆ bậc Nhất thì :
Nghĩa là :
Thì :
Lo và nghĩ như thế nào ?
Chẳng biết khi nào đến phiên mình (bị chết) mà thôi.
Sau khi CHẾT rồi thì quyết chắc là :
Hoặc cũng :
Vậy thì bây giờ mình nên tự hỏi lòng rằng sau khi CHẾT :
Hay là :
Ðương nhiên là Mình muốn được siêu thăng rồi, hạng bét nhứt cũng phải lên trên Thiên đường, chớ quyết không chịu để cho bị ÐỌA xuống ba đường ác (là Ðịa ngục, Ngạ quỷ, và Súc sanh) đâu.
Ðể :
Chớ còn như :
phước Trời và rồi lại bị đoạ xuống nhơn gian, tiếp tục nhận chịu 4 cảnh Sanh, Già, Bệnh, Chết… nữa !
Vậy thì rốt cuộc cũng vẫn còn chịu KHỔ sanh tử mãi mãi mà thôi.
CHÍ CỐT NIỆM DANH HIỆU PHẬT A DI ÐÀ thật nhiều và giữ cho bền chắc, cùng :
Ðể được : vĩnh viễn THOÁT KHỎI LUÂN HỒI, CHÓNG THÀNH PHẬT QUẢ.
(cả hai điều đều là tốt đẹp hết)
hay không ?
“NGHĨ” như thế rồi cho nên Người “CÓ TRÍ HUỆ” ấy liền bắt đầu vào việc TU TỊNH ÐỘ ngay. Hạng NGƯỜI nầy thì cũng giống y như loại “Ngựa kỳ ký” vậy, hễ vừa thấy bóng ngọn roi thì liền chạy trước.
Nghĩa là hễ vừa : Nghe thấy có người khác chết thì liền “hoảng sợ” và lập tức TU (Tịnh độ) để bảo đảm LẤY phần vãng sanh liền.
Nếu như đã HIỂU rồi, vậy thì BẢO ÐĂNG xin được hỏi lời rằng :
(Ủa, chờ hoài mà sao không thấy có huynh đệ nào giơ tay lên nói “Có Tui” đây hết. Thôi vậy là tiêu tùng rồi !)
2/- Người THÔNG MINH (và có chút ít TRÍ HUỆ) bậc nhì thì :
Nghĩa là :
Trong bà con, dòng họ của Mình có Kẻ vừa mới bị CHẾT !
Giật mình, lo lắng và nghĩ ngợi liền.
Người – (có Trí THÔNG MINH bậc nhì ấy) – lo, nghĩ như thế nầy :
Mình làm sao chạy cho khỏi được.
Sau khi “CHẾT” rồi thì quyết chắc là :
Hoặc cũng :
Vậy thì bây giờ đây, Mình là Người Phật tử, biết đạo và cũng có tu hành lai rai chút đỉnh… mình tự hỏi lòng rằng sau nầy khi bị CHẾT như Họ rồi, thần thức của Mình muốn được siêu thăng hay ÐỌA LẠC ?
Ðương nhiên là MÌNH muốn được siêu thăng rồi, chớ làm sao đến nổi để cho phải bị ÐỌA LẠC được.
siêu thăng VỀ ÐÂU, LÊN VỚI TRỜI HAY VỀ VỚI PHẬT ?
Do vì cũng hiểu được chút đỉnh Ðạo pháp – (nhờ thỉnh thoảng có đến chùa nghe giảng giáo lý, như quý huynh đệ đây vậy) – cho nên MÌNH thấy rằng : VỀ VỚI PHẬT A DI ÐÀ CHẮC ĂN HƠN.
Bởi vì ở nơi cõi CỰC LẠC đó thì : KHÔNG CÒN BỊ ÐỌA VÀO TRONG VÒNG LUÂN HỒI sanh tử NỮA.
(Ðể bảo đảm cho phần vãng sanh)
Hạng NGƯỜI nầy cũng giống như loại Ngựa giỏi thứ Nhì, hễ bị đánh một roi rồi thì chạy luôn chớ không chịu để cho bị đánh đến roi thứ hai.
Nghĩa là hễ vừa :
Thì liền biết :
Phần “DỤ HIỆP PHÁP” thứ hai nầy, quý huynh đệ có hiểu được không ?
Trong chúng ta đây, có ai là NGƯỜI thuộc về loại “NGỰA thứ nhì” nầy không ?
3/- Người thuộc hạng thứ ba :
Hạng người nầy khi thấy được trong làng, xóm của Mình ở, có Người bị chết, thì Họ cũng biết giật mình, lo lắng và nghĩ ngợi rằng :
“Ý cha! Nay ở trong xóm của mình có người bị chết rồi. Mình đây cũng ở cùng một xóm với Họ – (có khi đồng lứa tuổi với nhau nữa) – mà nay Họ đã chết rồi, thì Mình đây trốn đâu cho khỏi được.
Thôi chi bằng bây giờ lợi dụng còn đang sống thừa đây mà gắng lo làm lành, lánh dữ, tụng Kinh, Niệm Phật… được ngày nào mừng ngày nấy, rủi ro có bị chết thình lình cũng được siêu thăng.
Sao gọi là “ý nghĩa” của việc “đánh ba roi” ?
- Nghe, Biết có người ở cách xa 100 dặm chết mà lòng vẫn dững dưng, nhởn nhơ, vui vẻ như thường chớ không sớm sanh lòng lo sợ và chẳng chịu tu hành trước… Ðây là “Dụ” cho bị đánh roi thứ nhất mà không chịu chạy.
-
Nghe, Thấy có người bà con trong dòng họ chết mà cũng vẫn dững dưng vui vẻ, nhởn nhơ như thường… chớ không sớm biết sanh lòng lo sợ và chẳng chịu tu hành trước. Ðây là “Dụ” cho bị đánh đến roi thứ nhì mà vẫn không chịu chạy.
Cho đến khi :
- Nghe, Thấy có Người ở trong cùng một xóm, một làng chết, bấy giờ mới biết sợ, mới chịu tỉnh táo, chăm lo Niệm Phật tu hành, chớ không dám dần dà trễ nãi nữa. Ðây là “Dụ” cho bị đánh đến roi thứ ba rồi mới chịu chạy.
Ba “ROI” ví dụ cho “3 trường hợp” trên đây chắc quý huynh đệ, Phật tử đã nghe hiểu được rồi.
- Ai là Người biết CHẠY liền sau khi bị “Ðánh roi thứ nhất”
- Ai là Người chỉ chịu CHẠY sau khi bị “Ðánh roi thứ nhì”
- Ai là Người chỉ chịu CHẠY với ngọn “Roi đánh thứ ba”
BẢO ÐĂNG không cần quý huynh đệ trả lời liền tại đây làm chi, mà chỉ mong rằng :
- Tất cả chúng ta đều phải nên tỉnh táo, xét lại phần TRÍ HUỆ đã có và sự quyết tâm của mình như thế nào đối với những cảnh “tử vong” xảy ra hằng ngày chung quanh Ta mà thôi.
- Mong rằng tất cả chúng ta nên làm “loại Ngựa không cần chờ đánh”, hoặc nếu như chẳng được như vậy thì cũng nên cố gắng làm “loại Ngựa thứ nhất, thứ nhì, thứ ba”, chớ đừng nên làm theo như loại “Ngựa” – (tức là hạng Người) – kế tiếp dưới đây :
4/- Người thuộc hạng thứ tư :
Hạng Người nầy thì rất là kém ít TRÍ HUỆ (so với 3 loại vừa được kể trên), tức là các kẻ nặng nề về sự si mê, ngu ám lắm.
BẤY GIỜ HỌ MỚI CHỊU THỨC TỈNH MÀ LO tu hành !
Bây giờ đây, lại còn có thêm một loại “NGỰA” thượng hạng, ngoại hạng (từ dưới chót đếm lên) khác, không thuộc vào trong 4 loại “NGỰA” kể trên, đó là :
CŨNG VẪN KHÔNG CHỊU CHẠY NỮA !
Ðúng vậy,
Ðương nhiên là phải “GIẾT BỎ NÓ”, tức là phải làm thịt Nó, rồi đem ra chợ bán để lấy tiền mua lại con Ngựa khác, mà kéo xe cộ… chớ. (Bởi vì loại Ngựa nầy “hết xài” rồi, bán sống cũng chẳng ai thèm mua nữa).
Ðến đây thì BẢO ÐĂNG lấy “Dụ Hiệp Pháp” thêm một lần nữa, đó là :
Ta thấy hạng Người nào mà lì lợm – (không biết sợ, lo trước sự chết chóc của những người chung quanh, hoặc xa, hoặc gần,… hay chính đến thấy cái chết của những người ruột thịt ngay ở trong gia đình) – Người mà đã đi đến mức như thế nầy rồi thì:
(Tức là “Bất khả hoá độ”)
Những loại Người nầy thì dù cho ngay chính ở nơi bản thân của Họ có bị “già khú cú đế”, hay là bị bệnh hoạn rề rề, nói không ra hơi, thở không muốn nổi… chỉ còn chờ ngày “hui nhị tỳ” thôi, nhưng mà :
- Họ cũng vẫn không biết thức tỉnh.
- Chẳng chịu lo lắng, tu hành. chi đâu !
Ðối với loại Người “Ðại ngu si” như thế nầy rồi, thì dầu cho Phật THÍCH CA sống lại, hay là Ðức Quán Thế Âm Bồ Tát có thị hiện ra,… cũng chẳng thể nào giảng nói hay khuyên nhắc cho Họ chịu hồi tâm, biết thức tỉnh lại (để lo tu hành chi) cả.
Chỉ còn có một cách duy nhất mà thôi, đó là :
- Chờ cho đến ngày Vua Diêm Vương bôi tên, Ngọc Hoàng giũ sổ.
-
Hai con quỷ Hắc, Bạch vô thường đến.
Ðể : - Dắt hồn, nắm cổ của Họ lôi xuống dưới Âm phủ mà thôi.
BẢO ÐĂNG xin được hỏi quý huynh đệ rằng :
Hỏi tức là đã trả lời rồi vậy.
Cứ lấy con mắt “chánh kiến” của Người có học Ðạo pháp mà nhìn ra ngoài xã hội ngày nay – (và ngay chính ở trong gia đình của Ta nữa) – thì Mình sẽ thấy rằng :
CÓ PHẢI VẬY KHÔNG ?
Cho nên trong KINH, PHẬT có nêu lên một ví dụ như thế nầy :
-
“Xưa có một người hàng thịt, nuôi 1000 con Trâu trong chuồng, con nào con nấy cũng đều béo mập. Cứ mỗi một ngày, y ta bắt một con ra giết thịt để bán [2]. Giết đã được 500 con rồi, còn lại 500 con nữa.
Ấy vậy mà.
500 con Trâu còn lại kia vẫn vô tư, cùng nhau húc báng, kêu rống, đùa giỡn, nhảy nhót…
-
Bấy giờ Ðức Thế Tôn có duyên sự đi vào làng, trông thấy những con Trâu vô tình, ngu si như vậy, NGÀI động lòng từ bi, quay đầu ngó lại và bảo cùng với Chúng Tỳ kheo rằng :
Trâu nầy ngu si quá, bè bạn nó sắp sửa phải chết, vậy mà chúng NÓ vẫn cứ vui giỡn, nhởn nhơ [3]!
-
Con Người cũng vậy, cứ mỗi một ngày trôi qua là mạng sống giảm dần, bởi thế cho nên các ngươi phải biết :
PHÁP XUẤT THẾ NÊN GẮNG SIÊNG CẦN TU TẬP VẬY.
(Kinh A DỤC VƯƠNG thí dụ)
Lại nữa, trong Kinh “Lục Ðộ Tập”, PHẬT cũng có lời dạy rằng :
Dắt Trâu đến lò thịt vậy.
Cũng thế :
MẠNG SỐNG CỦA MÌNH CŨNG GIẢM DẦN THEO TỪNG NGÀY TRÔI QUA”.
chúng sanh (chúng ta) có biết hay chăng ?
Ắt hẳn là chẳng biết rồi vậy, cho nên trước mắt thấy bao nhiêu người chung quanh mình chết mỗi ngày, mà Ta vẫn không phát sanh lòng lo sợ, chẳng biết thức tỉnh mà lập NGUYỆN thoát ly, rồi y theo pháp môn TỊNH ÐỘ để tu hành, cầu được vãng sanh giải thoát !
Trước khi kết thúc bài PHÁP hôm nay, BẢO ÐĂNG một lần chót nữa, xin được hỏi rằng :
BẢO ÐĂNG cũng không cần câu trả lời ngay bây giờ nữa.
Hỏi tức là đã trả lời rồi vậy.
Hôm nay, nhân ngày chung thất của quá cố Hương linh… Ðối trước Phật đài, BẢO ÐĂNG xin các huynh đệ – (và cả thân quyến của người quá cố kia nữa) cùng nhau chắp tay dâng lên Ðức Thế Tôn từ phụ lời khấn nguyện rằng :
Xin Ðức NHƯ LAI từ bi, thương xót, chứng minh cùng gia hộ, trước là riêng cho cá nhân con, sau nữa là chung cho tất cả mọi Người, mọi Giới… Kể từ hôm nay trở đi được :
- TRÍ HUỆ ngày càng thêm tăng tiến.
- Biết thức tỉnh trước cơn vô thường, sanh diệt của mọi “DUYÊN” đời.
Mà :
Ngõ hầu :
Và cùng được :
Thành kính và mong mỏi lắm vậy thay.
Nam mô A DI ÐÀ PHẬT
Tác đại chứng minh.
(Kính bái).
Thơ …
(Bồ Tát giới BẢO ÐĂNG
Trích lục và giải thích)
ẨN TU lạc đạo biệt nhơn gia, (1)
Câu PHẬT niệm hoài đẹp ý Ta.
Gẫm lại tuồng đời như mộng ảo,
Trăm tuổi mau dường một sát na !
Vấn ngã TÂY QUY hà TỔ Ý, (2)
Trú dạ TÌNH vong tự trác MA. (3)
Than thở người đời sao chẳng tỉnh
Uổng vầng CHƠN TÁNH mãi chìm xa !
THÍCH HẢI QUANG
(Hải Quang thi tập)
Ẩn Tu ngẫu vịnh
(Bá bát Thi)
__________________
(2)- Ý nói : Tự hỏi mình rằng : Thế nào là “CHƠN Ý” của Tổ sư (muốn nói về việc vãng sanh CỰC LẠC) nhỉ
Và :
Câu thơ nầy ý nói : Ðêm ngày tự “Phá ma quân” ở trong TÂM của mình.
Phần lược giảng của người trích lục :
Tại sao ?
- Vì vui trong mùi ÐẠO vậy.
- Vì không còn bị “hồng trần gia” (tức là gia đình, thân thuộc, nhà cửa…..) trói buộc nữa vậy.
Câu 2 : Câu PHẬT niệm hoài đẹp ý Ta,
Bởi vì :
- Hợp đó rồi tan đó,
- Vui đó rồi buồn đó.
- Thương đó rồi ghét đó,
- Mạnh đó rồi đau đó.
- Còn đó rồi mất đó……..
Như vậy thì :
Câu 4 : Trăm tuổi mau dường một Sát na.
Tổ sư có lời thơ rằng :
Ðời người trăm tuổi ai trăm tuổi,
Chuyện cũ quay nhìn chuyện mộng mê !
Nghĩ khóc đồng lưu đi lạc mất,
Lãng quên cõi TỊNH chẳng quay về !
Hỡi ơi :
- Mấy ai sống lâu trăm tuổi !
- Mấy ai tỉnh giấc Hoàng lương
-
Mấy ai biết quay về đúng lối !
Và :
- Mấy ai cõi TỊNH biết quay về
Ngoài : “NGHĨA ÐEN” ra,
(BẢO ÐĂNG xin “mách nước” cho quý liên hữu lời rằng : “TỔ Ý” (tức là “NGHĨA BÓNG” [nói bóng nói gió]) dạy :
Mà phải :
Câu 6 : Trú dạ tình vong tự trác Ma.
Muốn về cõi CỰC LẠC (nói riêng) và muốn cho THÂN, TÂM của mình được hợp với THÂN, TÂM của PHẬT thì phải nên (cố gắng) :
Hễ thấy :
- Tâm MA (Tâm xấu ác) hiện ra thì liền trừ diệt.
- Tâm PHẬT (Tâm hiền, thiện) hiện ra thì lưu giữ.
Ðây là :
Buồn tiếc thay cho người nhân thế, sao cứ mãi mê mang trong “trần lụy” của ngũ dục, lục trần (hoài), mà chẳng biết quay đầu tìm về nơi nẻo đạo thanh thoát, cao xa !..
Ðem PHẬT TÁNH sẵn có của mình,
Trầm luân vạn thuở ! (trong 6 nẻo LUÂN HỒI sanh tử).
Lời bình :
Bồ Tát giới BẢO ÐĂNG
(Cẩn chí)
[1]– Dục, Sắc, VÔ SẮC : là tên của 3 cõi TRỜI mà chúng sanh (Thiên chúng) ở trong đó (kể luôn cả nhơn loại sống trên quả “Ðịa cầu” nầy) vẫn còn bị lệ thuộc vào “SỰ CHẾT” chớ chẳng được sống hoài.
[2]– Các con trâu bị giết là Dụ cho những người đã chết trước ta.
[3]– Các con Trâu còn lại là Dụ cho Ta và những Người còn sống khác chung quanh ta.
Bình luận