Tình hình dịch bệnh diễn biến căng thẳng hơn và vì thế giờ đây ba mẹ phải ở nhà làm việc với những tiếng ơi ới không ngừng của các bạn nhỏ. Điều này có thể mang đến nhiều trải nghiệm mới lạ, khiến ba mẹ gần con hơn, nhưng cũng có thể dẫn tới nhiều căng thẳng mệt mỏi và sự hao mòn khác về sức khoẻ tinh thần nếu bạn lúng túng không “biết cách” làm sao để “ăn dầm nằm dề” với con mùa COVID suôn sẻ.
Psychub xin trân trọng giới thiệu Bài viết của chị Bùi Hải Nguyên – Chuyên gia Phân tích và Can thiệp hành vi ABA của chúng tôi – chia sẻ những “bí quyết bỏ túi” hết sức quan trọng và thiết thực giúp ba mẹ vượt qua giai đoạn giông bão này.
.
Xin chào độc giả của Psychub!
Tình hình dịch bệnh hiện nay là mối quan tâm hàng đầu của tất cả chúng ta vì nó ảnh hưởng đến mọi người trên mọi phương diện. Và hầu như ai cũng ít nhiều phải thay đổi để thích nghi với những đòi hỏi mới của cuộc sống hiện tại.
.
Suốt 3 tuần qua, tôi nhận được nhiều lời yêu cầu từ phía phụ huynh có con trong khoảng 3-8 tuổi, nhờ hỗ trợ hướng dẫn cách “làm việc” với con vì nhiều căng thẳng và tình huống ngoài dự liệu khi giờ đây con và ba mẹ ở nhà hầu hết thời gian
.
Chị Bùi Hải Nguyên – Chuyên gia Phân tích và Can thiệp hành vi ứng dụng, chuyên làm việc với trẻ em có khó khăn về hành vi và hỗ trợ cha mẹ các kỹ thuật nuôi dạy con tại Saigon Psychub
Có thể thấy rằng kỳ nghỉ Tết dài hơn hai tháng hẳn đã cho các bố mẹ nhiều trải nghiệm thú vị với lũ nhóc ở nhà, nhưng cũng không ít vấn đề đau đầu khác nảy sinh.
.
Nhiều gia đình nhanh chóng tìm được trợ giúp từ ông bà hay họ hàng hoặc thậm chí gởi hẳn con về quê, nhưng cũng có những ông bố bà mẹ vẫn còn loay hoay với lịch trình sinh hoạt mới cùng con từng ngày.
.
Vậy nên, tôi xin gửi đến quý vị bài viết này, mong rằng thời gian sắp tới các bố mẹ có thể chiêm nghiệm và ứng dụng thử các phương pháp nhỏ này để có những ngày vui vẻ, bình yên và an lạc nhất cùng con.
.
..1. Giải thích với con:
Bạn nghĩ tụi nhỏ có cần được biết Covid-19 là gì?
Và chuyện gì đang thực sự diễn ra?
Hay tụi nhỏ chỉ cần biết được nghỉ ở nhà là đủ vui rồi?
Câu chuyện về một cậu virus CORONA phá phách và thích đi du lịch. Nguồn ảnh: TheDadsNet
.
Nếu bạn đang cần một sự hợp tác từ con, hãy giải thích với chúng về những thay đổi trong cuộc sống hằng ngày, hãy để chúng hiểu vì sao chúng ta lại có một kỳ nghỉ dài mấy tháng như vậy.
.
Ngoại trừ các bé quá nhỏ thì các bạn từ ba tuổi trở lên có thể hiểu được phần nào những gì bạn đang chia sẻ với chúng. Một “câu chuyện” về Covid-19 với những hình ảnh trực quan sẽ giúp cho các bé dễ dàng hình dung hơn. Hãy thử kể câu chuyện về một cậu virus phá phách và gây nguy hiểm tên là CORONA cho bé, và giải thích với bé những điều khác lạ đang diễn ra xung quanh…
Chúng tôi sẽ thực hiện một số sản phẩm chuyện kể có hình minh hoạ mẫu cho cha mẹ có thể sử dụng để giải thích và thảo luận với bé. Bạn hãy theo dõi Psychub nhé, các câu chuyện đặc biệt này sẽ được đăng tải trong những tin tức tiếp theo.
.
Thay vì những chỉ dẫn khô khan nhàm chán, một câu chuyện kể “dạy” cho trẻ về việc giữ gìn vệ sinh cá nhân và nhấn mạnh những việc quan trọng cần làm hay không nên làm trong thời điểm này cũng sẽ hiệu quả không kém. Từ “câu chuyện” đó các bạn có thể giải thích cho các con về lý do ba mẹ sẽ ở nhà nhưng ba mẹ sẽ cần thời gian để làm việc ra sao.
Câu chuyện về bạn gấu thích rửa tay cũng là một cách thú vị giúp trẻ hiểu và tiếp nhận điều “phải làm” một cách dễ chịu hơn… Nguồn ảnh: Fatherly
Chúng ta cũng sẽ có được sự hợp tác từ trẻ khi cần có không gian riêng để làm việc, chỉ cần bạn chia sẻ và giải thích rõ với trẻ.
Ví dụ bạn sẽ có một cuộc gọi với đối tác trong hôm nay, bạn có thể nói trước với trẻ và yêu cầu được có khoảng thời gian không bị làm phiền là 30 phút. Khi trẻ hiểu, trẻ sẽ dễ dàng trở thành “cộng sự” hợp tác tuyệt vời với bạn hơn đó.
2. Thời gian biểu rõ ràng:
Làm việc tại nhà với rất nhiều mối quan tâm khác nhưng bạn vẫn phải đảm bảo được tiến độ của công việc. Những cuộc họp online, email hay điện thoại với khách hàng sẽ dễ dàng bị chi phối bởi những thứ xung quanh hơn.
Do vậy việc bạn xác định thời gian làm việc và thời gian dành cho những công việc khác như chơi với con, dọn dẹp nhà cửa hay cơm nước cho gia đình sẽ giúp cho bạn chủ động sắp xếp hơn. Cả nhà sẽ cùng lên một kế hoạch các hoạt động trong ngày.
.
Ví dụ:
Hôm đó ba sẽ có một cuộc họp với sếp tổng từ 9 đến 10 giờ và mẹ sẽ chơi với các con trong khoảng thời gian này.
Từ 10 – 11 giờ mẹ sẽ phải nấu ăn nên ba sẽ chơi với con.
Buổi trưa nhân lúc các bạn ngủ trưa, ba mẹ sẽ có nhiều thời gian hơn để tập trung vào công việc.
Buổi chiều, các bạn nhỏ có thể tự chơi với nhau hoặc các hoạt động không cần nhiều sự góp mặt của ba mẹ.
Và sau đó cả nhà sẽ cùng nhau tập thể dục để giữ gìn sức khoẻ trong mùa dịch bệnh này.
Khi biết được trước các hoạt động tiếp theo trong ngày, các bạn sẽ chịu hợp tác trong các hoạt động ít vui vẻ hơn. Việc lập kế hoạch cũng sẽ giúp bạn cân bằng được thời gian dành cho con và thời gian giải quyết công việc sếp giao.
.
3. Thay thế các thiết bị điện tử:
Dành một ít thời gian “chất lượng” với con sẽ giúp ba mẹ có được tới 2 giờ đồng hồ yêu tĩnh để làm việc” __Renee Belbeck__
Có một thực tế không thể phủ nhận là các thiết bị điện tử hiện nay đang được lòng các bạn nhỏ nhiều hơn là sự hiện diện của các bậc phụ huynh. Và chúng ta, quý vị ba mẹ cũng đang phụ thuộc rất nhiều các thiết bị điện tử như một công cụ hỗ trợ đắc lực khi phải làm việc với con. Do đó, tại thời điểm nhạy cảm này, chúng ta nên đặt ra giới hạn cho con và cũng là cho chính mình, về thời gian trẻ được quyền sử dụng điện thoại hay máy tính bảng.
.
Sử dụng các thiết bị điện tử quá mức có ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển của trẻ.Nguồn ảnh: Fairmont Private School
Việc sử dụng ipad quá độ không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ của con trẻ mà còn lấy đi mất khoảng thời gian chơi cùng con trong thời đại bận rộn này.
Những phát triển về mặt ngôn ngữ, giao tiếp, thấu hiểu, chia sẻ, cảm xúc … của trẻ đều xảy ra khi trẻ có tương tác với người khác. Giai đoạn này trẻ đang không được đến trường trong thời gian dài, những tương tác xã hội có khả năng bị suy giảm khá nhiều sẽ có ảnh hưởng không nhỏ lên sự phát triển của trẻ.
.
Vì vậy, hãy nỗ lực thay thế khoảng thời gian trên máy tính hay điện thoại/Ipad bằng những cuộc trò chuyện để hiểu con hơn.
Bạn cũng có thể nghĩ đến những giờ đọc sách để phát triển nhận thức và ngôn ngữ của con. Và tất nhiên, không thể phớt lờ những trò chơi vận động để giúp trẻ tiêu hao năng lượng và tăng kết nối giữa các thành viên trong gia đình. Đó là những gì trẻ cần trong thời điểm này.
.
Renee Belbeck, một bà mẹ làm việc tại gia (WAHM) ở Columbus, bang Ohio (Mỹ) và đồng thời là C.E.O. và sáng lập viên của Hiệp hội Quốc Gia W.O.M.E.N (Women, Owners, Moms, Entrepreneurs, and Networkers) đã chia sẻ một mẹo nhỏ mà cô hay áp dụng với các bạn nhỏ ở nhà, đó là:
“Dành một ít ‘thời gian chất lượng’ với con sẽ giúp ba mẹ có được tới 2 giờ đồng hồ yên tĩnh để làm việc”.
.
Thời gian “chất lượng” ở đây được hiểu là thời gian trẻ được chơi đùa tương tác, trao đổi và lắng nghe với ba mẹ và các thành viên trong gia đình một cách trọn vẹn. Nếu bạn vừa xem tivi hay ipad vừa chơi với trẻ, hoặc vừa làm việc vừa nói chuyện với con thì đây chưa được gọi là “thời gian chất lượng”
.
Dành “thời gian chất lượng” cùng con lại là cách khiến cha mẹ tối ưu hoá thời gian riêng tư và yên tĩnh cho công việc của mình.
.
.
4. Giúp trẻ được bận rộn
Khi bạn có một trăm thứ phải làm từ việc công ty cho đến việc nhà, trong khi có một đứa kiếm chuyện với bạn, chỉ vì nó quá rảnh. Hãy giao việc cho trợ thủ luôn trong tư thế sẵn sàng đó. Tuỳ theo từng độ tuổi, bạn có thể giao các công việc khác nhau cho con.
Dự án càng mang tính “tầm cỡ” càng thu hút được nhiều “vốn” thời gian của con. Nguồn ảnh: https://journalstar.com
Đừng ngại con không làm được. Bạn chỉ tốn vài phút chỉ cho con cách làm, bạn sẽ đỡ được vài tiếng làm việc. Quét nhà, xếp đồ, tưới cây, lau cửa sổ … là những công việc các bé đều có thể làm mà không cần quá nhiều sự giám sát của người lớn.
.
Ngoài ra bạn cũng có thể đặt ra một “dự án” gì đó cho con. Dự án càng mang tính “tầm cỡ” càng thu hút được nhiều “vốn” thời gian của con.
.
Thế nào là “tầm cỡ”? Ví dụ như một không gian riêng để bé “làm việc” cho giống ba mẹ sẽ là một điều hệ trọng, rất thú vị và lôi cuốn trẻ.
.
Với ý tưởng đó, chúng ta có thể chơi nhập vai đi làm nơi công sở, ai ngồi bàn người đó và tránh làm phiền nhau quá nhiều.
.
Một vài ý tưởng dự án mà bạn có thể tham khảo, tuỳ vào độ tuổi và sở thích của các con:
Nguồn ảnh: Kidz Edu Pinterest
.
Dự án mỗi ngày 3 quyển sách
Vẽ tranh theo chủ đề
Sáng tác truyện thiếu nhi
Chơi xếp hình, ráp lego
Thủ công dán giấy
Viết thư, vẽ tranh tặng ông bà
Điều quan trọng là bạn và gia đình có hành động trân trọng thành quả của con. Bạn có thể chưng những bức trang của con trên kệ sách trong phòng, xin phép được đọc câu chuyện trẻ viết cho các thành viên khác trong gia đình được thưởng thức. Trẻ sẽ thích thú và tiếp tục các dự án khác của chúng hơn.
.
5. Phần thưởng
Việc áp dụng bảng quy đổi sẽ giúp cho bé hiểu được giá trị của sức lao động, tính nhẫn nại và tuân thủ theo luật lệ.
Trẻ con sẽ rất thích thú với những hoạt động mới mẻ. Nhưng mọi thử có vẻ như sẽ không còn thu hút nhiều nữa khi qua đến ngày thứ 3 thứ 4, đặc biệt là các hoạt động làm việc nhà. Vì vậy, những phần thưởng nho nhỏ sẽ giúp tạo ra những động lực rất lớn cho các bạn nhỏ hoàn thành nhiệm vụ hay một “dự án” nào đó của con. Điều quan trọng là đừng lạm dụng các phần thưởng vật chất mà hãy có sự cân nhắc và lựa chọn phù hợp.
Một ví dụ cho việc sử dụng sticker khen thưởng cho bé
.
Trẻ con sẽ rất thích thú với những hoạt động mới mẻ. Nhưng qua đến ngày thứ 3 mọi thứ sẽ không còn hấp dẫn nữa, nhất là việc nhà…
Tuỳ theo độ tuổi mà các bố mẹ có thể lựa chọn loại phần thưởng phù hợp.
.
Ba mẹ có thể thưởng cho con những bông hoa nhỏ hay những sticker ưa thích đối với các bé nhỏ và có thể là 500 đồng hay 1000 đồng cho các bạn lớn hơn.
.
Đây là một gợi ý, trẻ sẽ có những món đồ hoặc phần thưởng yêu thích khác nhau mà chỉ bố mẹ mới biết, hãy tận dụng nó.
.
.
.
.
Độ khó của việc làm sẽ tỉ lệ thuận với số lượng phần thưởng các bạn sẽ nhận. Và chúng ta cũng sẽ cần phải có một hệ thống quy đổi điểm lấy quà và các hoạt động vui chơi khác một cách rõ ràng và hợp lý để tránh “quá tải” phần thưởng và khiến việc tưởng thưởng mất đi giá trị của nó vì quá dư thừa.
.
Lấy ví dụ, như mỗi lần bé tưới cây sẽ được thưởng một sticker, vẽ xong một bức tranh sẽ được 2 sticker. Và với 5 sticker, bé sẽ được ăn que kem ưa thích (hoặc nửa que, nếu nguyên một que kem là quá nhiều).
Tương tự, bé có thể được đổi 3000 đồng cho một giờ đạp xe ở công viên, 5000 đồng cho một giờ chơi game. Điểm đổi rồi không được sử dụng lại nhé. Nếu bé đã đổi điểm cho một hoạt động thì bé sẽ phải tìm lại điểm ở các hoạt động tiếp theo.
.
Trong ảnh là một ví dụ cho bảng theo dõi hành vi của bé. Bố mẹ có thể tổ chức một “dự án” để cùng làm với con chiếc bảng theo dõi này, hoặc chỉ cần một quyển sổ xinh xắn là được.
.
Một lưu ý quan trọng trong phương pháp này là các bé nên được tham gia vào quá trình lựa chọn phần thưởng cho riêng mình nữa nhé bố mẹ. Việc áp dụng bảng quy đổi sẽ giúp cho bé hiểu được giá trị của sức lao động, tính nhẫn nại và tuân thủ theo luật lệ. Ba mẹ cũng sẽ quản lý được thời gian và các hoạt động của các bạn cũng như sẽ chủ động trong các hoạt động của mình hơn.
.
6. Luật chơi:
Mọi thứ sẽ dễ dàng hơn nếu mọi người chơi đều nắm rõ luật chơi. Việc chịu khó ngồi xuống nói chuyện với con về luật chơi mới sẽ rất hữu ích và giúp bạn tiết kiệm được thời gian để giải quyết các vấn đề nảy sinh sau này. Đây là thời điểm bạn sẽ cân nhắc về những giới hạn, quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi thành viên trong gia đình.
Các cộng sự tí hon sẽ cảm thấy thích thú và hợp tác hơn khi được khi được phổ biến luật chơi trước khi bắt đầu. Các bạn nhỏ sẽ cảm thấy được tôn trọng, được tham gia chứ không chỉ bị áp đặt vào các quy tắc của người lớn. Trước mỗi hoạt động, ba mẹ nên nhắc lại các quy tắc với các bé nhỏ vì đôi khi bé sẽ không nhớ hết các quy định và luật lệ. Và đối với từng nhóm tuổi khác nhau, các quy định cũng nên được điều chỉnh cho phù hợp hơn.
.
Dịch bệnh đang diễn ra là điều không ai mong muốn. Điều quan trọng là chúng ta phản ứng với những thay đổi như thế nào. Có người sẽ xem đây là thời gian đầy thử thách. Nhưng cũng có người sẽ thấy được nhiều cơ hội. Đối với những gia đình có con nhỏ, đây sẽ là cơ hội để các thành viên gần gũi với nhau hơn, có những hoạt động cùng nhau để hiểu nhau hơn.
.
Mùa dịch rồi cũng sẽ qua, cái còn lại sẽ là tình cảm gia đình và những kỷ niệm gia đình của mùa Tết dài nhất thế kỷ này.
Bùi Hải Nguyên (Chuyên gia phân tích và can thiệp hành vi ABA)
Để được hỗ trợ can thiệp cho trẻ có các rối loạn phát triển xin vui lòng liên hệ trước để đặt hẹn qua các phương thức sau:
📧 Email: info@demo8.thuythu.com ☎ Điện thoại: 0866.045.088 💻 Website: www.psychub.vn/dat-hen
